Μπορεί η διατροφή να μας εξασφαλίσει ένα γερό ανοσοποιητικό;

Η ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος έχει αποτελέσει φλέγον ζήτημα τη φετινή χρονιά! Η πανδημία του COVID-19 έγινε η αφορμή για να φροντίσουμε λίγο περισσότερο την εύρυθμη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Όλοι μας αναζητήσαμε τρόπους για να κάνουμε την άμυνα του οργανισμού μας πιο δυνατή από ποτέ!

Τι είναι ανοσοποιητικό σύστημα και πώς λειτουργεί;

Ουσιαστικά αναφερόμαστε σε ένα σύστημα οργάνων και βιολογικών μηχανισμών υπεύθυνο για την άμυνα του. Πάμε να δούμε τι γίνεται όταν ένας «κακό» μικρόβιο προσπαθεί να εισέλθει στον οργανισμό μας! Το πρώτο εμπόδιο που συναντά είναι φυσικά το δέρμα μας, το οποίο μαζί με το σάλιο, τα τριχίδια της μύτης και τη βλέννα αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού μας. Αν καταφέρει και περάσει αυτά τα εμπόδια εισέρχεται στον οργανισμό και εκεί ενεργοποιούνται άλλοι μηχανισμοί με κυριότερο την αύξηση της θερμοκρασίας, το γνωστό μας πυρετό, που ουσιαστικά είναι μια προσπάθεια μας να καταστρέψουν τον μικροοργανισμό. Πολλές φορές ο μικροοργανισμός δεν σταματά γι’ αυτό και ειδοποιούνται τα φαγοκύτταρα, τα οποία «τρώνε» τους μικροοργανισμούς και δίνουν σήμα στα αντισώματα. Τα αντισώματα είναι μικρές πρωτεΐνες, οι οποίες προσδένονται εξειδικευμένα σε κάποιο παθογόνο μικροοργανισμό, με αποτέλεσμα να τον ακινητοποιούν και ο οργανισμός να μπορεί να τον απενεργοποιεί. Μόλις το σώμα μας ξεμπερδέψει με το παθογόνο, η δουλειά του ανοσοποιητικού δεν έχει τελειώσει. Δημιουργούνται κύτταρα (β κύτταρα μνήμης) που φέρουν μόνιμα τα αντισώματα γι’ αυτό το παθογόνο. Έτσι όταν ξαναπροσπαθήσει να μας επιτεθεί ο συγκεκριμένος μικροοργανισμός τα αντισώματα θα αναλάβουν άμεση δράση.

Μπορεί η διατροφή να μας εξασφαλίσει ένα γερό ανοσοποιητικό;

Πράγματι ο τρόπος που τρεφόμαστε μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στην υγεία του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Τα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων είναι απαραίτητα για να λειτουργούν σωστά όλα τα στάδια της άμυνας μας! Είναι σημαντικό να διατηρούμε μια ποικιλία στη διατροφή μας από όλες τις ομάδες τροφίμων με έμφαση στα λαχανικά και στα φρούτα.

Πάμε να δούμε κάποια θρεπτικά συστατικά στο μικροσκόπιο:

Η πιο γνωστή βιταμίνη για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού είναι η βιταμίνη C. Συγκεκριμένα, έχει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή των αντισωμάτων και είναι απαραίτητη για το σχηματισμό κολλαγόνου και την επούλωση πληγών. Εφόσον δεν μπορεί να αποθηκευτεί στον οργανισμό μας, πρέπει να προσλαμβάνεται καθημερινά μέσω της τροφής.

Ολοένα και περισσότερες μελέτες δημοσιεύονται τα τελευταία χρόνια αναδεικνύοντας τις δράσεις της βιταμίνης D και τη σημασία της διατήρησης των φυσιολογικών επιπέδων της στον οργανισμό μας. Η βιταμίνη D συμμετέχει στην ενεργοποίηση κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος και πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα φυσιολογικά επίπεδά της στον οργανισμό σχετίζονται με μικρότερη πιθανότητα λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. Παράλληλα, η χορήγηση βιταμίνης D καθημερινά σε ενήλικες συνδέεται με μικρότερη πιθανότητα να εμφανίσουν γρίπη ή κρυολόγημα.

Ένα ακόμη σημαντικό θρεπτικό συστατικό είναι ο ψευδάργυρος. Έχει παρατηρηθεί ότι χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου στον οργανισμό μπορεί να οδηγήσουν σε δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού καθώς επηρεάζουν την παραγωγή αλλά και τη λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος.

Τέλος, είναι σημαντικό να λαμβάνουμε επαρκείς ποσότητες πρωτεϊνών από τη διατροφή μας, καθώς είναι σημαντικές για την παραγωγή των κυττάρων του ανοσοποιητικού αλλά και των αντισωμάτων. Καλές πηγές πρωτεϊνών και γενικότερα οφέλη στον οργανισμό είναι τα ψάρια, όσπρια και τα γαλακτοκομικά.

Υπάρχουν βότανα στη φύση που ενισχύουν το ανοσοποιητικό;

Αρχικά, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις ούτε θαυματουργοί τρόποι για να φροντίσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Απαραίτητη προϋπόθεση για να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα είναι ένας υγιεινός τρόπος ζωής συνολικά. Γνωστό βότανο για την υποστήριξη του ανοσοποιητικού είναι, ο αστράγαλος είναι μια ρίζα που έχει ασιατική προέλευση και φαίνεται ότι επιταχύνει την ανταπόκριση του ανοσοποιητικού σε πιθανούς εισβολείς. Ακόμη, ο σαμπούκος είναι ένα φυτό πλούσιο σε φλαβονοειδή και σύμφωνα με μελέτη συμβάλλει στη μείωση των συμπτωμάτων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος.

Σε κάθε περίπτωση καλό θα είναι να φροντίζουμε την υγεία του ανοσοποιητικού μας από όλες τις πλευρές! Η ισορροπημένη διατροφή είναι ένας βασικός πυλώνας, όμως ο επαρκής ύπνος, η σωματική άσκηση αλλά και η αποφυγή βλαβερών συνηθειών όπως κάπνισμα είναι εξίσου σημαντικά. Το σημαντικό είναι να μη μας πιάνει άγχος! Όλοι μας μπορούμε βήμα βήμα να θωρακίσουμε το ανοσοποιητικό μας φέτος το χειμώνα!

Ευαγγελία Αυγεράκη

Διαιτολόγος Διατροφολόγος, MSc

Βιβλιογραφία

Anitra C. Carr and Silvia Maggini, (2017), Vitamin C and Immune Function, Nutrients 2017

Barbara Prietl et al., (2013), Vitamin D and Immune Function, Nutrients.

Chasapis, C. T., Loutsidou, A. C., Spiliopoulou, C. A., & Stefanidou, M. E. (2012). Zinc and human health: an update. Archives of toxicology, 86(4), 521-534.

Pengju Zhang et al., (2018), Astragalus polysaccharides inhibit avian infectious bronchitis virus infection by regulating viral replication, Microbial Pathogenesis.

Evelin Tiralongo et al., (2016), Elderberry Supplementation Reduces Cold Duration and Symptoms in Air-Travellers: A Randomized, Double-Blind Placebo-Controlled Clinical Trial, Nutrients.

Επιστημονικός Συνεργάτης We Care

Περισσότερα

Αποποίηση ευθύνης
Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη.

Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες απο επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.